Tijdlijn: Petrus Constantinus van Camp: Brabantse Genealogie

Petrus Constantinus van Camp

1901 - Ja, datum echter onbekend

	Datum	Gebeurtenis(sen)
1	1602	1602—1799: Verenigde Oost-Indische Compagnie Oprichting van de Verenigde Oost-Indische Compagnie.De eerste multinational in de wereld geschiedenis, de Verenigde Oostindische Compagnie, veroverde grote delen van de wereld en dreef handel met nog veel meer landen en gebieden, maar verloor ook weer betrekkelijk snel grote delen van dat handelsimperium. Alleen Nederlands-Indië zou overblijven tot halverwege de 20ste eeuw.
2	1708	1708: Op 21 jarige leeftijd werd Johan Willem Friso (1687-1711) Stadhouder en Kapitein-generaal van Groningen. 1708: Strenge winter : vorst van 24 December tot in Mei.
3	1709	1709: De winter van 1709 was een zeer strenge, de prijs van levensmiddelen en graan schoot omhoog, wat hongersnood betekende voor de minder gesitueerden.
4	1711	1711: Johan Willem Friso, erfstadhouder van Friesland, verdrinkt in het Hollands Diep.
5	1713	1713: Via Azië en Rusland bereikt de (1e) veepest epidemie ons land.
6	1717	1717: In de nacht van 25 op 26 december werd door een noordwesterstorm de zee het land opgezweept. De storm treft vooral het noorden van het land en het aangrenzende Oost-Friesland. In Friesland kwamen zo'n 150 mensen om en veel vee. In Groningen kwamen 2091 mensen, 11.411 koeien, 3063 paarden, 1277 varkens en 20.923 schapen om, tenminste als we de beschrijvingen mogen geloven. In Oost-Friesland verdronken 2787 mensen en zo'n 155.000 stuks vee.
7	1720	1720: De pest heerst over Europa.
8	1729	1729: Willem IV stadhouder in de gewesten Friesland, Groningen, Drenthe en Gelderland.
9	1730	1730: De aardappel wordt in ons land geintroduceerd, een Zuid-Amerikaans product.
10	1731	1731: De paalworm teistert ons land, de worm vreet de palen in onze dijken op.
11	1739	1739: De vroeg ingevallen strenge winter zorgt voor hongersnood.
12	1740	1740: Een strenge winter zorgt voor hongersnood. De winter valt al vroeg in de herfst van 1739. In de Achterhoek en Brabant wordt de bevolking geplaagd door hongerige wolven. 1740: Begin van 't koffiedrinken.
13	1744	1744—1828: Eise Eisinga Tijdens de Verlichting meende men dat kennis alles was, en dat bijgeloof en vooroordelen bestreden moesten worden. Een typische vertegenwoordiger van deze periode was Eise Eisinga, die in zijn huis een compleet planetarium bouwde om de mensen te laten zien dat de wereld niet zou vergaan als bepaalde hemellichamen vlakbij elkaar leken te staan.
14	1745	1745: De landbouw wordt geconfronteerd met de tweede veepestepidemie.
15	1747	1747: Willem IV wordt erfstadhouder van alle gewesten.
16	1748	1748: In maart brak er een oproer uit in Groningen toen de geboorte van een Prins van Oranje, de latere Prins Willem V, werd afgekondigd. Het huis van Burgermeester Geertsema werd vernield, Ommelander boeren die al enige tijd in onmin leefden met het stadsbestuur, trokken met knotsen en stokken de stad in op zoek naar Lewe van Aduard. De magistraat moest voldoen aan de eis van de burgers; Het Stadhouderschap erfelijk verklaren. Onrust was er ook in Friesland, daar moesten de controleurs der belastingpachters het ontgelden. In Harlingen kwamen de schippers in opstand, zij trokken onder begeleiding van tamboers naar Leeuwarden. De Prins veraste vriend en vijand door er 3 regimenten uit Overijssel erna toe te sturen, dit om de rust te herstellen. 1748: In Amsterdam worden op de Dam twee plunderaars opgehangen.
17	1750	1750: Het sterfjaar van Johann Sebastian Bach.
18	1751	1751: Willem IV overlijdt. Willem V wordt de eerste onbenoemde stadhouder.
19	1756	1756: De geboorte van Wolfgang Amadeus Mozart.
20	1758	1758: Strenge winters. In het voorjaar is er veel turfvervoer naar Duitsland.
21	1763	1763: De handel ligt bijna stil en er heerst een grote werkloosheid, dit zorgt voor onrust onder de bevolking.
22	1772	1772—1843: Koning Willem I De eerste Nederlandse koning regeerde als een absolute vorst. Hij wilde dat België onderdeel was van Groot Nederland en voerde een kostbare campagne om te voorkomen dat België zich losmaakte. De hoge kosten waren slecht voor de economie. Anderzijds heeft hij veel gedaan voor de infrastructuur van ons land door kanalen te laten graven en onontgonnen gebieden in cultuur te laten brengen.
23	1776	1776: De armoede onder de bevolking is groot. In Nederland worden vele armenhuizen gesticht.
24	1780	1780: De Vierde Engelse Zeeoorlog.
25	1781	1781: William Herschel ontdekt de planeet Uranus.
26	1784	1784: De Staten-Generaal verbiedt het dragen van oranje.
27	1787	1787: Propagandisten voor Oranje zoals Kaat Mossel in Rotterdam en Mooie Mie in Arnhem stookten het grauw op, met gevolg dat er overal oproer, relletjes en vernielingen ontstonden. Willem V moest optreden, maar hij durfde niet of hij kon niet. De Pruisische Koning Frederik van Pruisen had van de Gelderse Staten de vereiste toestemming gekregen om de Nederlanden binnen te trekken. Op 13 September kwamen zijn troepen begeleid door Van Hogendorp, de grens over. Alleen de nadering van dit leger zorgde voor grote onrust, Patriotten vluchtte het land uit richting Frankrijk. Wie niet tijdig zijn huis verliet, liep kans door de Pruisen naar de beruchte gevangenissen in Wesel gestuurd te worden. In Nederland waren de Patriotten verdreven en Willem V kreeg een royale compensatie.
28	1789	1789: George Washington wordt de eerste President van de Verenigde Staten van Amerika. 1789: Bestorming van de Bastille en het begin van de Franse Revolutie.
29	1794	1794: Na een veldslag bij Fleuris op 26 juni 1794 walsten de Fransen opnieuw over Belgie. In september sloeg de Fransman Pichegru met succes het beleg rond 's Hertogenbosch, op 16 0ctober capituleerde Venlo voor Jourdan, Maastricht viel na een belegering van 6 weken en op 7 november ging Nijmegen. De Patriotten vierde feest en danste rond de vrijheidsbomen en lieten hun woordvoerders de trappen der stadshuizen bestijgen. De Republiek der Verenigde Nederlanden werd in 1794-1795 door de Fransen veroverd onder leiding van bevelhebber Charles Pichegru (geholpen door de Nederlander Herman Willem Daendels ); de verovering werd vergemakkelijkt door het dichtvriezen van de Waterlinie;
30	1795	1795: De periode 1795-1814 wordt gekenmerkt door grote armoede, zelfs voor de hoge stand. 1795: Utrecht wordt bezet door het Franse leger. Willem V moest op 18 januari 1795 uitwijken naar Engeland (en van daaruit in 1801 naar Duitsland); de patriotten namen de macht over van de aristocratische regenten en proclameerden de Bataafsche Republiek; op 16 mei 1795 werd het Haags Verdrag gesloten, waarmee ons land een vazalstaat werd van Frankrijk;
31	1796	1796: 1 Januari: Staats-Brabant en Drenthe worden als achtste en negende provincie toegelaten tot de Staten-Generaal. 16 Januari: Er vinden verkiezingen plaats voor een Nationale Vergadering. Dit is het hoogste staatsrechtelijke lichaam. De Vergadering is getrapt gekozen door mannen van 20 jaar en ouder met een vaste woonplaats, die de eed tegen het Stadhouderschap hadden afgelegd en niet van de bedeling leefden. 1 Maart: Eerste vergadering van de Nationale Vergadering. Belangrijke besluiten: 1.Scheiding van Kerk en Staat. 2.Gelijkstelling Joden met de Bataafse burgers. In maart 1796: Voor het eerst in de geschiedenis van dit land werden er nationale verkiezingen gehouden. Nederland werd na moeizaam discussiëren over wie het kiesrecht mocht hebben, verdeeld in 126 kiesdistricten. Uit elke district kwam een afgevaardigde naar de Nationale Vergadering, die op maart 1796 voor het eerst bijeenkwam.
32	1797	1797: Kollumer Oproer. In de Franse tijd stonden Patriotten en Prinsgezinden soms fel tegen over elkaar. Dat was ook al zo voordat de Fransen ons land introkken. In het jaar 1797 bleek, dat de Oranjeliefde nog sterk leefde onder het gewone volk. Het kwam tot een uitbarsting, die bekend staat als het Kollumer Oproer. In de gemeente Kollumerland ontstonden onregelmatigheden. Op woensdag 18 januari 1797 werden de bewoners van Kollumerzwaag opgeroepen om na te gaan wie van hen geschikt waren voor de "burgerwapening". En op zaterdag 28 januari werd de bevolking van Burum opgeroepen. Onder hen was ook ene Abele Reitzes, de zoon van de weduwe van Reitze Abels. Toen Abele uit Kollum terug kwam, riep hij "Oranje Boven". Daarop werd hij in de nacht van 2 op 3 februari gevangen genomen. Eerst werd hij vastgezet in het Rechthuis te Kollum met het doel hem later over te brengen naar het blokhuis te Leeuwarden. De arrestatie van Abele was de druppel die de emmer deed overlopen. Uit het westen van de gemeente kwamen velen naar Kollum om Abele te bevrijden. Onderweg naar Kollum werden al enige huizen in brand gestoken. De mannen waren bewapend met zeisen, snoeimessen, sikkels, en alles wat maar kon dienen om de tegenstanders schrik aan te jagen. De kamer van de secretaris werd bezet. De secretaris werd gedwongen een verklaring te tekenen dat niemand deze daad met enig leed zou moeten betalen. Ook werd Abele Reitzes onder dwang vrij gelaten. Ondertussen werd echter het gezag in Leeuwarden gewaarschuwd. Er werd versterking gestuurd en een aantal oproerkraaiers werd gevangen gezet in de kerk, waaronder Jan Binnes van Oudwoude. De volgende dag kwamen aanhangers van deze Jan Binnes weer in grote getale naar Kollum. Aangevuld met mensen uit de Dongeradelen en Burum werden de troepen van de patriotten uit Kollum verdreven. Een detachement ruiters met friese paarden en twee veldstukken werd naar Kollum en omgeving gestuurd en de rust keerde weer. De volgende dagen werden in geheel noord en noordoost-friesland rebellen gevangen genomen. Er werden zware straffen opgelegd aan 168 gevangen genomen Prinsgezinden. Jan Binnes en (later) Salomon Levy werden ter dood gebracht, terwijl anderen hoge boetes kregen opgelegd.
33	1798	1798: in 1798 pleegde Daendels een staatsgreep, die de unitarissen aan de macht bracht; er kwam een nieuwe grondwet, die een Vertegenwoordigend Lichaam (met een Eerste en Tweede Kamer) instelde en als regering een Directoire
34	1799	1799: Op 31 december wordt de VOC formeel ontbonden. 1799: in 1799 sloeg Daendels bij Castricum een Brits-Russische invasie af; . De Bataafse vloot blijft afzijdig, want de oranje gezinde matrozen weigeren te vechten tegen de Oranjevlag.
35	1801	1801: in 1801 kwam er een nieuwe grondwet;
36	1802	1802: bij de Vrede van Amiens (1802) kreeg ons land van Engeland zijn koloniën terug (behalve Ceylon);
37	1803	1803: Oorlog tussen Frankrijk en Engeland. De Engelsen veroveren de Nederlandse koloniën.
38	1805	1805: Na de grondwetswijziging van 1805 kwam er een raadpensionaris als eenhoofdig gezag, namelijk Rutger Jan Schimmelpenninck (van 31 oktober 1761 tot 25 maart 1825).
39	1806	1806: Het 3 Guldenmuntstuk wordt vervangen door de rijksdaalder. 1806: Willem V overlijdt in Brunswijk. Lodewijk Napoleon koning van Holland. 1806: Lodewijk Napoleon, de broer van Napoleon Bonaparte I, werd Koning van Holland in 1806, nadat de Bataafse Republiek afgeschaft was.
40	1807	1807: De ontploffing van het kruitschip in Leiden.
41	1810	1810: Het Koninkrijk Holland wordt bij Frankrijk ingelijfd.
42	1811	1811: De Engelsen veroveren Java als laatste kolonie van Holland. 1811: Invoering van de burgerlijke stand en kadaster.
43	1812	1812: Tocht naar Rusland.
44	1813	1813: De Fransen verlaten ons land. Koning Willem I aanvaardt de soevereiniteit als constitutioneel vorst. 1813: 16-19 oktober: Napoleon wordt verslagen in de Volkerenslag bij Leipzig. 30 november: Prins Willem Frederik landt bij Scheveningen. 2 december: Prins Willem Frederik (1772 - 1843) aanvaardt in de Nieuwe Kerk in Amsterdam de soevereiniteit als constitutioneel vorst (Koning Willem I).
45	1814	1814: Op 23 mei geven de Fransen hun laatste steunpunt, Delfzijl, op.
46	1815	1815: Willem I, koning der Nederlanden. 1815: Slag bij Waterloo.
47	1816	1816: Engeland geeft de koloniën terug aan Nederland.
48	1817	1817: Hongerwinter door mislukte oogst.
49	1823	1823: In de nacht van 25 op 26 september 1823 werd Odoorn door een grote brand getroffen. Onder andere de pastorie werd verwoest. Vermoedelijk zijn bij deze brand de doop- en trouwboeken verloren gegaan, want van Odoorn is geen register over. Toch is er in ieder geval een doopboek over de jaren 1734-1811 geweest. Dit blijkt uit het volgende. In 1811 werden de maires van de Drentse gemeenten verplicht de geboorte- of doopprotocollen van de verschillende godsdienstige gezindheden over te nemen. in de naar aanleiding daarvan opgemaakte lijst van 2 mei 1812, die een opgave van overgedragen registers bevatte, staat dat de maire van Odoorn een doopboek over de jaren 1734-1811 heeft overgenomen. Uit de krant Odoorn, den 26 September: Ook onze gemeente heeft, hoezeer in mindere mate als Zuidlaren, Dalen en Beilen, de ramp getroffen, welke in een kort bestek van jaren zoo vele Drentsche dorpen en gehuchten heeft geteisterd. In de afgeloopen nacht omstreeks half twaalf uren ontdekte men brand in een onzer boeren huizen, en in minder dan één uur tijds waren drie boeren woningen en de pastorij door de vlammen verteerd. De heer predikant en deszelfs dienstmeid zijn met levensgevaar het, bij hunne ontwaking reeds brandende, huis ontkomen. Uit de pastorij is bijna niets geborgen, terwijl acht runderen en één varken een prooi der vlammen zijn geworden. Het is niet bekend waardoor deze brand ontstaan is.
50	1825	1825: De Java oorlog. Nederland begint een offensief tegen de Javaanse Vorsten.
51	1826	1826: Malaria maakt onder de 193.333 tellende Friesche bevolking meer dan 4.000 dodelijke slachtoffers.
52	1827	1827: Veenhuizen wordt bevolkt door 1811 wezen en 680 bedelaars
53	1829	1829: Verboden in de kerken te begraven.
54	1830	1830: Onrust in België, gevoed door liberale en katholieke politici, leidt tot afscheiding van de Nederlanden.
55	1831	1831: De Europese staten erkennen een onafhankelijk Belgisch koninkrijk, met vorsten uit het Huis van Saksen-Coburg.
56	1835	1835: Eerste spoorlijn Haarlem - Amsterdam.
57	1838	1838: Glasfabriek gesticht te Nieuw-Buinen onder directie van J.C.A.Thane
58	1839	1839: Nederland erkent de onafhankelijkheid van België 1839: Fotografie wordt uitgevonden. 1839: Introductie stoomtreinen De introductie van stoomtreinen in 1839 leidde tot grote veranderingen in de maatschappij. Reizen werd minder tijdrovend en veiliger, afgelegen gebieden werden gemakkelijker bereikbaar. Daardoor werd industrialisering, een proces dat in Nederland betrekkelijk laat op gang is gekomen, mogelijk.
59	1840	1840: Willem I doet afstand van de regering. Willem II wordt koning der Nederlanden.
60	1841	1841: Clemens en August Brenninkmeijer openen hun eerste winkel (C&A) op de Oosterdijk in Sneek.
61	1842	1842: Scholten richt een aardappelmeelfabriek op in Foxhol
62	1844	1844: Zeer strenge winter en de 2 jaren daarop mislukken de aardappeloogsten. De bevolking lijdt honger.
63	1845	1845: Tweede glasfabriek gesticht te Nieuw-Buinen, de latere N.V.Meursing.
64	1846	1846: Voedselschaarste in Drenthe
65	1847	1847: Een duur jaar, een 6 ponds roggebrood kost 67,5 cent.
66	1848	1848: Grondwetsherziening door Thorbecke.Aan de basis van een rechtsstaat ligt meestal een grondwet. Het is niet eenvoudig die te veranderen, wat wel mogelijk is met alle andere wetten. De eerste Nederlandse grondwet was nog verre van democratisch, maar in 1848, toen overal in Europa revolutionaire ontwikkelingen aan de gang waren, stemde Koning Willem II toe in ingrijpende hervormingen uit angst zijn troon te verliezen.
67	1849	1849: De Denen blokkeren de Pruisische havens. Op de rede van Delfzijl liggen in een maand 173 vreemde schepen. 1849: Koning Willem II overlijdt aan een hartinfarct. Op 12 mei wordt koning Willem III ingehuldigd.
68	1852	1852: De postzegels worden ingevoerd.
69	1853	1853—1890: Vincent van Gogh Een van de bekendste Nederlandse kunstenaars is Vincent van Gogh, die een zeer groot aantal kunstwerken heeft nagelaten uit een creatieve periode van maar tien jaren. Hij werd krankzinnig en pleegde uiteindelijk zelfmoord.
70	1854	1854: Lijfstraffen geschrapt uit het strafrecht. De doodstraf wordt beperkt tot ophanging boven een luik. 1854: Het KNMI wordt bij koninklijk besluit van Koning Willem III opgericht. 1854—1929: Aletta Jacobs Vrouwen werden tot laat in de 19de eeuw slechts gezien als toekomstige echtgenotes en moeders, of als arbeidskrachten die met een laag loon genoegen moesten nemen. Aletta Jacobs doorbrak dat patroon door als eerste vrouw medicijnen te gaan studeren, en later door samen met andere feministen actie te voeren voor vrouwenstemrecht.
71	1856	1856: De treinramp van 1856 was de eerste waarbij dodelijke slachtoffers vielen onder reizigers.
72	1858	1858: De aardappel wordt algemeen geaccepteerd als voedingsmiddel.
73	1860	1860: Hoogeveense Vaart verlengd: de eerste turf uit Bargerveen kan per schip worden afgevoerd 1860: Officiële afschaffing van de slavernij in Nederlandsch-Indië 1860: Max Havelaar In de kolonie Nederlands-Indië werd doorgaans weinig rekening gehouden met de belangen van de inlandse bevolking. De eerste die daar werk van maakte was Eduard Douwes Dekker, die daardoor zijn baan verloor. Hij schreef een boek over zijn ervaringen, en dat was de aanleiding voor ingrijpende verbeteringen.
74	1863	1863: De slavernij wordt in Suriname afgeschaft.
75	1865	1865: Stoomvaartdienst Delfzijl-London.
76	1870	1870: De spoorlijn Meppel-Groningen wordt geopend. 1870: Pokken epidemie in Nederland. In 1871 steigt het aantal doden tot 15.787. 1870: In Nederland wordt de doodstraf afgeschaft.
77	1871	1871: Jan Fabricius geboren in Assen.
78	1873	1873: Atjeh oorlog. Op 8 april landt het Koninklijk Nederlands Indisch Leger op de kust van Sumatra.
79	1874	1874: Kinderwet van Samuel van Houten. Arbeid door kinderen onder de 12 jaar wordt verboden.
80	1876	1876: Mata Hari wordt op 7 augustus in Leeuwarden geboren als Margaretha Geertruida Zelle.
81	1879	1879: Oprichting van de 1e politieke partij: de Antirevolutionaire Partij onder leiding van Abraham Kuyper.
82	1880	1880: Geboorte van prinses Wilhelmina.
83	1881	1881: Assen wordt aangewezen als garnizoensstad.
84	1883	1883: Van Gogh schildert in Drenthe. 1883: Vissersramp op 6 maart in Paesens-Moddergat. 17 aken met 83 opvarenden vergaan.
85	1886	1886: Landbouwcrisis. Aardappelprijs op de markt in Meppel zakt tot een kwart van de normale prijs
86	1887	1887: In Oostzaan neemt Albert Heijn de winkel van zijn vader over.
87	1888	1888: Staking van 1200 veenarbeiders in Nieuw Amsterdam tegen gedwongen winkelnering
88	1890	1890: Koning Willem III overlijdt. Koningin Emma wordt regentes.
89	1891	1891: Gerard en Anton Philips richten in Eindhoven een gloeilampenfabriek op.
90	1892	1892: Verschijning van het eerste dagblad de Telegraaf.
91	1893	1893: Vissersramp op 1 december in Wierum. 22 vissers komen om.
92	1895	1895: Koningin Wilhelmina en Koningin-regentes Emma bezoeken Drenthe
93	1896	1896: Rond 1900 kwam de auto op het toneel. In 1896 was de Haagse fotograaf Adolphe Zimmermans de eerste die met een automobiel op de Nederlandse wegen reed.
94	1898	1898: De autoclub de France organiseerde een autorace tussen Parijs en Amsterdam. Tegen veler advies in had minister Lely hiervoor toestemming verleend. Later werd hij een belangrijke pleitbezorger van de auto. 1898: Inhuldiging van koningin Wilhelmina te Amsterdam.
95	1899	1899: De Transvaalse Oorlog breekt uit in Zuid-Afrika
96	1901	1901: Koningin Wilhelmina huwt Prins Hendrik, Hertog van Mecklenburg.
97	1905	1905: Bouw van de katholieke kerk Musselkanaal 1905: 19 Juli: In een salonrijtuig van den Koninklijken trein arriveerden aan het station te Apeldoorn de Japansche Prins Arisugawa, Zijne Gemalin en Hun Gevolg. Z.K.H. de Prins der Nederlanden had Zich naar het station begeven en werd met het Wilhelmus begroet. Toen de Koninklijke trein het station binnenstoomde, hief het militair orchest 't Japansche volkslied aan. 1905: In de venen bij Weerdinge worden enkele lijken gevonden die thans nog bewaard worden in het provinciaal museum in Assen.
98	1907	1907: Prins Hendrik bezoekt Drenthe.
99	1909	1909: Prinses Juliana geboren.
100	1910	1910: Glasfabrieken in Nieuw Buinen bieden werk aan 800 mensen. 1910: 29 April: Theodore Roosevelt bezoekt ons land voor een korte tijd en heeft lunch met Koningin Wilhelmina
101	1912	1912: De ondergang van de Titanic. 1912: De eerste officiële Elfstedentocht wordt gewonnen door Coen de Koning.
102	1913	1913: Gasselternijveen vierde havenstad van Nederland na Amsterdam,Rotterdam en Groningen.
103	1914	1914—1918: De eerste Wereldoorlog Het was niet eenvoudig voor Nederland om tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal te blijven. En ook al is dat gelukt, die oorlog heeft toch veel schade toegebracht aan de economie van ons land omdat de noodzakelijk geachte algemene mobilisatie en de opvang van zeer veel vluchtelingen uit België veel kostten, juist terwijl de internationale handel vrijwel stil lag.
104	1917	1917: Invoering van het mannenkiesrecht.
105	1918	1918: De Spaanse griep veroorzaakt wereldwijd meer dan 20 miljoen doden.
106	1919	1919: Asser binnenstad krijgt riolering 1919: Avebe opgericht in Veendam.
107	1922	1922: Invoering van het vrouwenkiesrecht.
108	1923	1923: Koningin Wilhelmina viert haar 25-jarig regeringsjubileum.
109	1925	1925: Eerste TT op stratencircuit bij Assen.
110	1929	1929: Zeer strenge winter, in Februari vroor het enige nachten 18 en 20 graden. 1929: De beurskrach in New York. Begin Crisis 1929—1940: De crisisjaren Als gevolg van verschillende economische factoren stortten in 1929 de beurzen in, wat leidde tot grote armoede en hoge aantallen werklozen. Daardoor radicaliseerden veel mensen in het buitenland en dat gaf aanleiding tot het succes van Adolf Hitler in Duitsland en het communisme in andere landen. In Nederland vond die radicalisering nauwelijks plaats. 1929—1945: Anne Frank Anne Frank was een van de meer dan honderdduizend Nederlandse joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog in een vernietigingskamp van de nazi’s werden omgebracht. Zij schreef in de twee jaren die ze ondergedoken zat voordat ze werd verraden een dagboek dat het mogelijk maakt enigszins mee te leven met de omstandigheden van de joden in de oorlog.
111	1931	1931: De werkloosheidscijfers in Nederland stijgen tot ongekende hoogten.
112	1932	1932: De Zuiderzee wordt op 20 September officieel omgedoopt tot IJsselmeer.
113	1935	1935: Behalve het bekende Noorder Dierenpark dat op 1 mei wordt geopend, wordt tevens de oudheidskamer in gebruik genomen
114	1939	1939: Kamp Westerbork ingericht voor Duitse joden.
115	1940	1940—1945: De tweede Wereldoorlog Voor Nederland begon de Tweede Wereldoorlog met de onaangekondigde aanval van een reusachtige overmacht vanuit Duitsland. In de volgende vijf jaren kwam ons land steeds meer onder een terreurregime te staan. Tijdens de hongerwinter werd Nederland door de bezetter stelselmatig leeggeroofd en stierven tienduizenden mensen van honger of ontbering.
116	1941	1941: Auke Adema wint de zevende Elfstedentocht.
117	1942	1942: Joden in Nederland gedurende de gehele maand augustus aan razzia's onderworpen. Gedurende het hele jaar worden er beetje bij beetje maatregelen afgekondigd die de joden isoleert en het leven onmogelijk maakt.
118	1943	1943: Arbeitsinzet voor mannen van 18 tot 35 jaar. 1943: Standrecht wordt ingesteld na stakingen en brandstichtingen in Drenthe. 1943: 16 januari, De eerste joden komen in Vught aan, 21 januari, Ontruiming van het joodse krankzinnigengesticht Het Apeldoornse Bos. 5 februari, Joden mogen geen brieven of verzoekschriften aan Duitse instanties zenden. Alle post moet via de Joodse Raad gaan. april, De joden uit de provincie Noord Brabant moeten zich naar het Kamp Vught begeven. 5 mei, Brief van dr. Harster, SS-Brigadef?hrer und Generalmajor der Polizei, betreffende de eindoplossing van het jodenvraagstuk. Algemene richtlijn: De Reichsf?hrer SS Heinrich Himmler wenst dat in de loop van dit jaar zoveel joden als menselijkerwijs mogelijk is, naar het Oosten op transport worden gesteld. Mei, juli en september: Razzia's op joden in Amsterdam. In december wordt er een begin gemaakt met het oproepen van gemengd gehuwde joden voor werkkampen en wordt het jodenvraagstuk in Nederland als "opgelost" beschouwd.
119	1945	1945: Hongerwinter en bevrijding.
120	1947	1947: Eerste politionele actie in Nederlands-Indië
121	1948	1948: Tweede politionele actie in Nederlands-Indië 1948: Koningin Wilhelmina treedt af. Zij wordt opgevolgd door haar dochter Juliana.
122	1951	okt 1951: De eerste officiële televisie-uitzending in Nederland.
123	1952	1952: De laatste executie in Nederland.
124	1953	1 feb 1953: Watersnood ramp Als gevolg van een lange reeks fouten was Nederland er niet klaar voor toen tijdens een zware storm de zee door de dijken brak. Daardoor vielen veel meer slachtoffers dan nodig was geweest. Maar Nederland heeft wel geleerd van wat er toen gebeurde. 1835 mensen komen om. Duizenden koeien, varkens en paarden verdrinken.
125	1954	1954: Voor het eerst zijn filmbeelden van de Elfstedentocht op tv te zien.
126	1956	1956: Invoering betaald voetbal.
127	1957	1957: De introductie van de draagbare transistor radio.
128	1959	1959: Aardgasveld De vondst van het grootste aardgasveld van de wereld onder de bodem van ons land bracht grote welvaart voor de bevolking. Ook de tuinbouwindustrie en andere economische activiteiten zijn er door gestimuleerd. Maar volgens recente verwachtingen van de nam is het aardgas rond 2050 op. Het is nog maar de vraag hoe onze economie het verlies van inkomsten dan moet opvangen.
129	1962	1962: Dood van Marilyn Monroe. 1962: Nederland draagt Nieuw-Guinea over aan de Verenigde Naties.
130	1966	1966: Prinses Beatrix en Claus von Amsberg treden in het huwelijk.
131	1967	1967: De regering besluit de Limburgse mijnen te sluiten. 1967: Nederlandse Aardolie Maatschappij komt naar Assen.
132	1968	1968: Moord op Martin Luther King.
133	1969	1969: De afsluiting van de Lauwerszee.
134	1972	1972: NAM haalt 775000 ton olie uit 235 boorputten in Schoonebeek
135	1974	1974: Tijdens het WK van 1974 weet het Nederlands Elftal met totaalvoetbal van coach Rinus Michels en sterspeler Johan Cruijff de finale te bereiken. Nederland verliest de finale van West-Duitsland met 2-1 ondanks een vroege voorsprong door een benutte penalty van Johan Neeskens in de eerste minuut. Hierna staat elke wedstrijd tegen Duitsland in het teken van de revanche De laatste kolenmijn van Nederland, de Oranje-Nassau 1 in Heerlen, wordt gesloten De gijzeling van de Franse ambassade is de eerste grote gijzeling in de Nederlandse geschiedenis. Vier gewapende leden van het Japanse Rode Leger, dat streeft naar het omgooien van de Japanse regering, eisen de vrijlating van Yutaka Furuya die in Frankrijk gevangen zit. Gezagvoerder Pim Sierks vliegt de gijzelnemers uiteindelijk naar Damascus
136	1975	1975: Suriname wordt een onafhankelijke republiek Een groep Zuid-Molukse jongeren kaapt een trein vlak bij het Drentse dorp Wijster. Een aantal leden van de jongere generatie wil inlossing van de beloften van de Nederlandse regering dat zij op de Molukken hun eigen staat zouden kunnen stichten. Tijdens de treinkaping wordt machinist J. Braam, die verzet pleegt, direct vermoord. De passagiers F. Bulter en E. Bierling worden geëxecuteerd om de eisen van de kapers kracht bij te zetten. Na bijna twee weken en bemiddeling door ingenieur Manusama en mevrouw Soumokil geven de Molukse gijzelnemers zich over
137	1976	1976: De Viking 1 landt op Mars. De Lockheed-affaire komt aan het licht. Prins Bernhard zou 1,1 miljoen dollar aan steekpenningen hebben ontvangen van de Amerikaanse vliegtuigbouwer Lockheed. Het kabinet besluit een commissie in te stellen van wijze mannen. De commissie vindt geen onomstotelijk bewijs dat de genoemde 1,1 miljoen dollar daadwerkelijk bij prins Bernhard terecht gekomen is, maar er zijn voldoende aanwijzingen om de commissie te laten oordelen "dat de prins zich aanvankelijk veel te lichtvaardig (had) begeven in transacties, die de indruk moesten wekken dat hij gevoelig was voor gunsten". Deze bevindingen leidden bijna tot een constitutionele crisis. Het staat haast wel vast dat koningin Juliana gedreigd heeft met aftreden indien de prins strafrechtelijk vervolgd zou zijn. Het Kabinet-Den Uyl besluit daarop Bernhard te vrijwaren van vervolging. Wel moet hij erkennen dat hij fouten had gemaakt, zijn functie van Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht neerleggen en wordt hem verboden ooit nog in het openbaar in uniform te verschijnen Er ontstaat deining in de Nederlandse politiek en de hele samenleving als oorlogsmisdadiger Menten verdwenen blijkt te zijn, juist ??n dag voordat de rijksrecherche hem wil arresteren. Dankzij vasthoudend speurwerk van Accent-redacteur Hans Knoop wordt Menten op 6 december alsnog gearresteerd in een hotel bij Z?rich. Minister van justitie Dries van Agt komt door de Zaak-Menten in ernstige problemen, maar de Tweede Kamer dwingt hem uiteindelijk niet tot aftreden. Menten wordt in 1980 veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf
138	1977	1977: Zuid-Molukkers gijzelen een basisschool in het Drentse Bovensmilde en een trein bij De Punt. Alle verkiezingsactiviteiten worden stilgelegd. De bevrijding van de gijzelaars bij De Punt door mariniers kost twee gegijzelden en zes kapers het leven Op het Canarische eiland Tenerife botsen twee vliegtuigen van het type Boeing 747 op elkaar. KLM-vlucht 4805 stijgt op terwijl Pan Am-vlucht 1736 nog aan het taxiën is op de startbaan. Bij de vliegramp komen 583 mensen om, waarmee het anno 2007 nog steeds de grootste ramp uit de luchtvaartgeschiedenis is, als de aanslagen op 11 september 2001 niet worden meegerekend
139	1978	1978: In de finale van het WK voetbal verliest het Nederlands elftal met 3-1 van gastland Argentini?. Bij een stand van 1-1 in de laatste minuut van de reguliere speeltijd treft Rob Rensenbrink de paal
140	1979	1979: Grote delen van West-Europa zijn in de ban van extreme kou en sneeuwval. Delen van Noordoost-Nederland en Noord-Duitsland zijn dagenlang ge?soleerd vanwege metershoge sneeuwduinen. Na de eerste januariweek neemt de ergste kou af, maar vanwege ijzel en sneeuw is er nog lang sprake zijn van maatschappij-ontwrichtende weersomstandigheden. In februari wordt vooral Noordoost-Nederland opnieuw getroffen door een extreem zware sneeuwstorm. Het leger wordt ingezet om woningen en boerderijen te helpen Het NAVO-dubbelbesluit voor de plaatsing van middellange-afstands-atoomwapens wordt genomen, waarvan 48 kruisvluchtwapens in Nederland. In 1981 en 1983 leidt dit met zo'n half miljoen mensen tot de grootste demonstraties die Nederland heeft gezien
141	1980	1980: In Lekkerkerk wordt officieel bekend gemaakt dat de nieuwbouwwijk Lekkerkerk-West op een stortplaats van chemisch afval is gebouwd. De 270 hier woonachtige gezinnen worden geëvacueerd en tijdelijk elders gehuisvest, waarna de grond onder de huizen wordt afgegraven en gesaneerd. Het is de eerste in een serie gifschandalen De abdicatie van koningin Juliana ten gunste van haar oudste dochter Beatrix vindt plaats. De inauguratie van Beatrix als koningin der Nederlanden gaat gepaard met grote krakersrellen Oprichting van de Nederlandse Taalunie
142	1982	1982: Overheid, werkgevers en werknemers sluiten het Akkoord van Wassenaar waarin matiging van de lonen in ruil voor arbeidstijdverkorting wordt afgesproken om de grote werkloosheid terug te dringen
143	1985	1985: Evert van Benthem wint de Elfstedentocht. Frankrijk, Duitsland en de Beneluxlanden sluiten het Verdrag van Schengen. Zij regelen vrij grensverkeer voor hun inwoners door afschaffing van de grenscontroles De in Zuid-Afrika gevangengenomen Nederlandse anti-apartheidsactivist Klaas de Jonge weet te ontsnappen naar de Nederlandse ambassade in Pretoria. Vrijwel meteen wordt hij daar weer door de Zuid-Afrikaanse politie weggesleept maar op 19 juli wordt hij weer teruggebracht naar die ambassade Het Nederlandse Greenpeaceschip Rainbow Warrior wordt door Frankrijk tot zinken gebracht, waarbij een opvarende wordt gedood Wubbo Ockels is de eerste Nederlander in de ruimte De regering besluit ondanks de protesten tot plaatsing van kruisvluchtwapens met atoomlading in Woensdrecht. De plaatsing gaat uiteindelijk niet door vanwege het INF-verdrag 1985: Frankrijk, Duitsland en de Beneluxlanden sluiten het Verdrag van Schengen. Zij regelen vrij grensverkeer voor hun inwoners door afschaffing van de grenscontroles 1985: Wubbo Ockels is de eerste Nederlander in de ruimte
144	1986	1986: Flevoland (170.000 inwoners) wordt Nederlands twaalfde provincie Aruba scheidt zich af van de overige Nederlandse Antillen en wordt een autonoom onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden 1986: De Oosterscheldekering wordt in gebruik genomen
145	1988	1988: De politie arresteert Ferdi Elsas, de moordenaar van Ahold-topman Gerrit-Jan Heijn en vindt op zijn aanwijzingen het stoffelijk overschot van Heijn in de bossen bij Renkum. Nederland wint in München het EK voetbal door in de finale de Sovjet-Unie met 2-0 te verslaan. Doelpuntenmakers zijn aanvoerder Ruud Gullit en topscorer Marco van Basten
146	1990	1990: De stier Herman wordt geboren in Lelystad bij het biotechnologische bedrijf Pharming. Het is de eerste transgene stier ter wereld. In het DNA van Herman is een stukje menselijk DNA ingebouwd, waardoor vrouwelijke nakomelingen melk met het ontstekingsremmende eiwit lactoferrine zouden produceren. Deze melk kan dan gebruikt worden voor babyvoeding. Na hevige discussies over de ethische kanten van genetische manipulatie wordt in 1992 besloten dat de stier zich mag voortplanten. In totaal krijgt hij 55 nakomelingen, waarvan wordt gehoopt dat die melk met de menselijke stof lactoferrine zouden gaan produceren. Hoewel er door zijn dochters wel iets lactoferrine wordt geproduceerd, zijn de hoeveelheden minimaal, waardoor Herman meer een theoretisch dan een praktisch succes is
147	1992	1992: Boek 3, 5, 6 en een deel van boek 7 van het Nieuw Burgerlijk Wetboek treden in werking. Er is 45 jaar aan gewerkt Een vliegtuig van de Israëlische maatschappij El-Al stort neer in de Amsterdamse wijk Bijlmermeer en boort zich in twee flats. De Bijlmerramp kost 43 mensen het leven. Onduidelijkheid over de lading en de gevolgen voor de gezondheid geven jarenlang veel onrust, wat uiteindelijk leidt tot de parlementaire enquëte naar de Bijlmerramp
148	1995	1995: Bij de val van Srebrenica worden naar schatting 8000 moslimjongens en -mannen vermoord, die formeel onder bescherming stonden van een Nederlands VN-bataljon, Dutchbat III. Het leidt uiteindelijk tot de parlementaire enquête naar de val van Srebrenica
149	1999	1999: De Nobelprijs voor de Natuurkunde wordt uitgereikt aan de Nederlanders Gerard 't Hooft en Martinus Veltman
150	2000	2000: Paul Scheffer schrijft in NRC Handelsblad het opzienbarend artikel Het multiculturele drama. Scheffer ziet het ontstaan van een etnische onderklasse die niet integreert en die op den duur zal radicaliseren Bij de vuurwerkramp Enschede wordt een complete woonwijk in de as gelegd waarbij 23 slachtoffers vallen Het bordeelverbod wordt opgeheven. Prostitutie was sinds de invoering van de Code Penal in 1811 al niet meer strafbaar
151	2001	2001: De Wet Openstelling huwelijk wordt van kracht. Hiermee is Nederland het eerste land waar het huwelijk tussen twee personen van gelijk geslacht mogelijk wordt. De Amsterdamse burgemeester Job Cohen verbindt als ambtenaar van de burgerlijke stand vier homoparen in de echt
152	2002	2002: De euro vervangt de gulden. Met de wet Toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding is Nederland het eerste land waarbij euthanasie onder strikte voorwaarden is toegestaan. Pim Fortuyn wordt op het Hilversumse Mediapark door Volkert van der Graaf vermoord. Negen dagen later wint de Lijst Pim Fortuyn in de Tweede Kamerverkiezingen. Huwelijk van Prins Alexander met Maxima Zorreguieta.
153	2004	2004: Theo van Gogh wordt in Amsterdam vermoord door de moslim-extremist Mohammed Bouyeri, die daarmee kamerlid Ayaan Hirsi Ali wilde treffen. Op het lichaam prikt hij een open brief van vijf kantjes aan Hirsi Ali. Naar aanleiding van de moord verhevigt het debat rondom de integratie van allochtonen, de veiligheid van politici en het bestaansrecht van de dubbele nationaliteit.
154	2005	2005: De Nederlandse kiezers wijzen in een referendum het Grondwettelijk verdrag voor Europa af. 27 oktober - Brand in cellencomplex, Schiphol, 11 doden. 25 november - Langdurige stroomstoring in Haaksbergen als gevolg van hevige sneeuwval. Circa 25.000 mensen zijn 1 tot 2 dagen verstoken van elektriciteit.
155	2006	mei 2006: Klimaatbewustzijn An Inconvenient Truth en het bezoek van Al Gore (USA) in mei 2006 heeft veel invloed gehad op het klimaatbewustzijn in Nederland. De film brengt de opwarming van de aarde aan de orde met alle bijbehorende catastrofale gevolgen.
156	2007	2007: 12 december - Langdurige stroomstoring in de Bommelerwaard en Tielerwaard nadat een Apache helikopter tegen hoogspanningskabels gevlogen is. Circa 100.000 mensen zijn ruim 2 dagen verstoken van elektriciteit. 2007: Kreditcrisis De economische crisis die Kredietcrisis genoemd wordt, ontstond in de Verenigde Staten in augustus 2007 uit een instorting van de huizenmarkt, waardoor veel huizenkopers hun hypotheek niet meer konden betalen. In Nederland en België werd Fortis door de crisis getroffen,( 28 september 2008). Ook de problemen met de IJslandse bank (Landsbanki /Icecave) 8 oktober 2008 werken door in Nederland. Door de kredietcrisis raakt Nederland langzaam in een recessie.
157	2009	2009: 25 februari - Vliegtuigcrash Schiphol, 9 doden en 86 gewonden. 30 april - Aanslag tijdens Koninginnedag 2009, 8 doden en 10 gewonden. mrt 2009: Mexicaanse griep Sinds maart 2009 is Nederland (en de westerse wereld) in de ban van de Mexicaanse griep. Allerlei scenario’s en vaccinatiecampagnes worden uitgewerkt.
158	2010	2010: De Nederlandse Antillen houden op te bestaan. Curaçao en Sint Maarten worden autonome landen binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Bonaire, Sint Eustatius en Saba gaan als openbaar lichaam deel uitmaken van het Nederlandse staatsbestel.
159	2011	9 apr 2011: Schietpartij Alphen aan den Rijn In het winkelcentrum ‘De Ridderhof’ in Alphen aan de Rijn vond op 9 april een dramatische schietpartij plaats. In de middag, toen er veel winkelende mensen waren, liep er een gewapende man het winkelcentrum binnen en schoot om zich heen. Tijdens de schietpartij vermoordde hij zes mensen en pleegde uiteindelijk zelfmoord. De volgende dag was er een herdenking waar ongeveer 5000 mensen bij aanwezig waren. 21 dec 2011—jul 2012: André Kuipers de ruimte in Na jarenlange voorbereiding is André Kuipers op 21 december voor de tweede keer de ruimte in geschoten. De 53-jarige astronaut verblijft samen met twee anderen maar liefst 193 dagen in het internationale ruimtestation ISS. Tijdens zijn reis zal hij verschillende biologische en technologische experimenten uitvoeren. André keert in juli 2012 terug op de aarde.

Datum

Gebeurtenis(sen)

1602

1602—1799: Verenigde Oost-Indische Compagnie
Oprichting van de Verenigde Oost-Indische Compagnie.De eerste multinational in de wereld geschiedenis, de Verenigde Oostindische Compagnie, veroverde grote delen van de wereld en dreef handel met nog veel meer landen en gebieden, maar verloor ook weer betrekkelijk snel grote delen van dat handelsimperium. Alleen Nederlands-Indië zou overblijven tot halverwege de 20ste eeuw.

1708

1708: Op 21 jarige leeftijd werd Johan Willem Friso (1687-1711) Stadhouder en Kapitein-generaal van Groningen.
1708: Strenge winter : vorst van 24 December tot in Mei.

1709

1709: De winter van 1709 was een zeer strenge, de prijs van levensmiddelen en graan schoot omhoog, wat hongersnood betekende voor de minder gesitueerden.

1711

1711: Johan Willem Friso, erfstadhouder van Friesland, verdrinkt in het Hollands Diep.

1713

1713: Via Azië en Rusland bereikt de (1e) veepest epidemie ons land.

1717

1717: In de nacht van 25 op 26 december werd door een noordwesterstorm de zee het land opgezweept. De storm treft vooral het noorden van het land en het aangrenzende Oost-Friesland. In Friesland kwamen zo'n 150 mensen om en veel vee. In Groningen kwamen 2091 mensen, 11.411 koeien, 3063 paarden, 1277 varkens en 20.923 schapen om, tenminste als we de beschrijvingen mogen geloven. In Oost-Friesland verdronken 2787 mensen en zo'n 155.000 stuks vee.

1720

1720: De pest heerst over Europa.

1729

1729: Willem IV stadhouder in de gewesten Friesland, Groningen, Drenthe en Gelderland.

1730

1730: De aardappel wordt in ons land geintroduceerd, een Zuid-Amerikaans product.

1731

1731: De paalworm teistert ons land, de worm vreet de palen in onze dijken op.

1739

1739: De vroeg ingevallen strenge winter zorgt voor hongersnood.

1740

1740: Een strenge winter zorgt voor hongersnood. De winter valt al vroeg in de herfst van 1739. In de Achterhoek en Brabant wordt de bevolking geplaagd door hongerige wolven.
1740: Begin van 't koffiedrinken.

1744

1744—1828: Eise Eisinga
Tijdens de Verlichting meende men dat kennis alles was, en dat bijgeloof en vooroordelen bestreden moesten worden. Een typische vertegenwoordiger van deze periode was Eise Eisinga, die in zijn huis een compleet planetarium bouwde om de mensen te laten zien dat de wereld niet zou vergaan als bepaalde hemellichamen vlakbij elkaar leken te staan.

1745

1745: De landbouw wordt geconfronteerd met de tweede veepestepidemie.

1747

1747: Willem IV wordt erfstadhouder van alle gewesten.

1748

1748: In maart brak er een oproer uit in Groningen toen de geboorte van een Prins van Oranje, de latere Prins Willem V, werd afgekondigd. Het huis van Burgermeester Geertsema werd vernield, Ommelander boeren die al enige tijd in onmin leefden met het stadsbestuur, trokken met knotsen en stokken de stad in op zoek naar Lewe van Aduard. De magistraat moest voldoen aan de eis van de burgers; Het Stadhouderschap erfelijk verklaren. Onrust was er ook in Friesland, daar moesten de controleurs der belastingpachters het ontgelden. In Harlingen kwamen de schippers in opstand, zij trokken onder begeleiding van tamboers naar Leeuwarden. De Prins veraste vriend en vijand door er 3 regimenten uit Overijssel erna toe te sturen, dit om de rust te herstellen.
1748: In Amsterdam worden op de Dam twee plunderaars opgehangen.

1750

1750: Het sterfjaar van Johann Sebastian Bach.

1751

1751: Willem IV overlijdt. Willem V wordt de eerste onbenoemde stadhouder.

1756

1756: De geboorte van Wolfgang Amadeus Mozart.

1758

1758: Strenge winters. In het voorjaar is er veel turfvervoer naar Duitsland.

1763

1763: De handel ligt bijna stil en er heerst een grote werkloosheid, dit zorgt voor onrust onder de bevolking.

1772

1772—1843: Koning Willem I
De eerste Nederlandse koning regeerde als een absolute vorst. Hij wilde dat België onderdeel was van Groot Nederland en voerde een kostbare campagne om te voorkomen dat België zich losmaakte. De hoge kosten waren slecht voor de economie. Anderzijds heeft hij veel gedaan voor de infrastructuur van ons land door kanalen te laten graven en onontgonnen gebieden in cultuur te laten brengen.

1776

1776: De armoede onder de bevolking is groot. In Nederland worden vele armenhuizen gesticht.

1780

1780: De Vierde Engelse Zeeoorlog.

1781

1781: William Herschel ontdekt de planeet Uranus.

1784

1784: De Staten-Generaal verbiedt het dragen van oranje.

1787

1787: Propagandisten voor Oranje zoals Kaat Mossel in Rotterdam en Mooie Mie in Arnhem stookten het grauw op, met gevolg dat er overal oproer, relletjes en vernielingen ontstonden. Willem V moest optreden, maar hij durfde niet of hij kon niet. De Pruisische Koning Frederik van Pruisen had van de Gelderse Staten de vereiste toestemming gekregen om de Nederlanden binnen te trekken. Op 13 September kwamen zijn troepen begeleid door Van Hogendorp, de grens over. Alleen de nadering van dit leger zorgde voor grote onrust, Patriotten vluchtte het land uit richting Frankrijk. Wie niet tijdig zijn huis verliet, liep kans door de Pruisen naar de beruchte gevangenissen in Wesel gestuurd te worden. In Nederland waren de Patriotten verdreven en Willem V kreeg een royale compensatie.

1789

1789: George Washington wordt de eerste President van de Verenigde Staten van Amerika.
1789: Bestorming van de Bastille en het begin van de Franse Revolutie.

1794

1794: Na een veldslag bij Fleuris op 26 juni 1794 walsten de Fransen opnieuw over Belgie. In september sloeg de Fransman Pichegru met succes het beleg rond 's Hertogenbosch, op 16 0ctober capituleerde Venlo voor Jourdan, Maastricht viel na een belegering van 6 weken en op 7 november ging Nijmegen. De Patriotten vierde feest en danste rond de vrijheidsbomen en lieten hun woordvoerders de trappen der stadshuizen bestijgen. De Republiek der Verenigde Nederlanden werd in 1794-1795 door de Fransen veroverd onder leiding van bevelhebber Charles Pichegru (geholpen door de Nederlander Herman Willem Daendels ); de verovering werd vergemakkelijkt door het dichtvriezen van de Waterlinie;

1795

1795: De periode 1795-1814 wordt gekenmerkt door grote armoede, zelfs voor de hoge stand.
1795: Utrecht wordt bezet door het Franse leger. Willem V moest op 18 januari 1795 uitwijken naar Engeland (en van daaruit in 1801 naar Duitsland); de patriotten namen de macht over van de aristocratische regenten en proclameerden de Bataafsche Republiek; op 16 mei 1795 werd het Haags Verdrag gesloten, waarmee ons land een vazalstaat werd van Frankrijk;

1796

1796: 1 Januari: Staats-Brabant en Drenthe worden als achtste en negende provincie toegelaten tot de Staten-Generaal. 16 Januari: Er vinden verkiezingen plaats voor een Nationale Vergadering. Dit is het hoogste staatsrechtelijke lichaam. De Vergadering is getrapt gekozen door mannen van 20 jaar en ouder met een vaste woonplaats, die de eed tegen het Stadhouderschap hadden afgelegd en niet van de bedeling leefden. 1 Maart: Eerste vergadering van de Nationale Vergadering. Belangrijke besluiten: 1.Scheiding van Kerk en Staat. 2.Gelijkstelling Joden met de Bataafse burgers. In maart 1796: Voor het eerst in de geschiedenis van dit land werden er nationale verkiezingen gehouden. Nederland werd na moeizaam discussiëren over wie het kiesrecht mocht hebben, verdeeld in 126 kiesdistricten. Uit elke district kwam een afgevaardigde naar de Nationale Vergadering, die op maart 1796 voor het eerst bijeenkwam.

1797

1797: Kollumer Oproer. In de Franse tijd stonden Patriotten en Prinsgezinden soms fel tegen over elkaar. Dat was ook al zo voordat de Fransen ons land introkken. In het jaar 1797 bleek, dat de Oranjeliefde nog sterk leefde onder het gewone volk. Het kwam tot een uitbarsting, die bekend staat als het Kollumer Oproer. In de gemeente Kollumerland ontstonden onregelmatigheden. Op woensdag 18 januari 1797 werden de bewoners van Kollumerzwaag opgeroepen om na te gaan wie van hen geschikt waren voor de "burgerwapening". En op zaterdag 28 januari werd de bevolking van Burum opgeroepen. Onder hen was ook ene Abele Reitzes, de zoon van de weduwe van Reitze Abels. Toen Abele uit Kollum terug kwam, riep hij "Oranje Boven". Daarop werd hij in de nacht van 2 op 3 februari gevangen genomen. Eerst werd hij vastgezet in het Rechthuis te Kollum met het doel hem later over te brengen naar het blokhuis te Leeuwarden. De arrestatie van Abele was de druppel die de emmer deed overlopen. Uit het westen van de gemeente kwamen velen naar Kollum om Abele te bevrijden. Onderweg naar Kollum werden al enige huizen in brand gestoken. De mannen waren bewapend met zeisen, snoeimessen, sikkels, en alles wat maar kon dienen om de tegenstanders schrik aan te jagen. De kamer van de secretaris werd bezet. De secretaris werd gedwongen een verklaring te tekenen dat niemand deze daad met enig leed zou moeten betalen. Ook werd Abele Reitzes onder dwang vrij gelaten. Ondertussen werd echter het gezag in Leeuwarden gewaarschuwd. Er werd versterking gestuurd en een aantal oproerkraaiers werd gevangen gezet in de kerk, waaronder Jan Binnes van Oudwoude. De volgende dag kwamen aanhangers van deze Jan Binnes weer in grote getale naar Kollum. Aangevuld met mensen uit de Dongeradelen en Burum werden de troepen van de patriotten uit Kollum verdreven. Een detachement ruiters met friese paarden en twee veldstukken werd naar Kollum en omgeving gestuurd en de rust keerde weer. De volgende dagen werden in geheel noord en noordoost-friesland rebellen gevangen genomen. Er werden zware straffen opgelegd aan 168 gevangen genomen Prinsgezinden. Jan Binnes en (later) Salomon Levy werden ter dood gebracht, terwijl anderen hoge boetes kregen opgelegd.

1798

1798: in 1798 pleegde Daendels een staatsgreep, die de unitarissen aan de macht bracht; er kwam een nieuwe grondwet, die een Vertegenwoordigend Lichaam (met een Eerste en Tweede Kamer) instelde en als regering een Directoire

1799

1799: Op 31 december wordt de VOC formeel ontbonden.
1799: in 1799 sloeg Daendels bij Castricum een Brits-Russische invasie af; . De Bataafse vloot blijft afzijdig, want de oranje gezinde matrozen weigeren te vechten tegen de Oranjevlag.

1801

1801: in 1801 kwam er een nieuwe grondwet;

1802

1802: bij de Vrede van Amiens (1802) kreeg ons land van Engeland zijn koloniën terug (behalve Ceylon);

1803

1803: Oorlog tussen Frankrijk en Engeland. De Engelsen veroveren de Nederlandse koloniën.

1805

1805: Na de grondwetswijziging van 1805 kwam er een raadpensionaris als eenhoofdig gezag, namelijk Rutger Jan Schimmelpenninck (van 31 oktober 1761 tot 25 maart 1825).

1806

1806: Het 3 Guldenmuntstuk wordt vervangen door de rijksdaalder.
1806: Willem V overlijdt in Brunswijk. Lodewijk Napoleon koning van Holland.
1806: Lodewijk Napoleon, de broer van Napoleon Bonaparte I, werd Koning van Holland in 1806, nadat de Bataafse Republiek afgeschaft was.

1807

1807: De ontploffing van het kruitschip in Leiden.

1810

1810: Het Koninkrijk Holland wordt bij Frankrijk ingelijfd.

1811

1811: De Engelsen veroveren Java als laatste kolonie van Holland.
1811: Invoering van de burgerlijke stand en kadaster.

1812

1812: Tocht naar Rusland.

1813

1813: De Fransen verlaten ons land. Koning Willem I aanvaardt de soevereiniteit als constitutioneel vorst.
1813: 16-19 oktober: Napoleon wordt verslagen in de Volkerenslag bij Leipzig. 30 november: Prins Willem Frederik landt bij Scheveningen. 2 december: Prins Willem Frederik (1772 - 1843) aanvaardt in de Nieuwe Kerk in Amsterdam de soevereiniteit als constitutioneel vorst (Koning Willem I).

1814

1814: Op 23 mei geven de Fransen hun laatste steunpunt, Delfzijl, op.

1815

1815: Willem I, koning der Nederlanden.
1815: Slag bij Waterloo.

1816

1816: Engeland geeft de koloniën terug aan Nederland.

1817

1817: Hongerwinter door mislukte oogst.

1823

1823: In de nacht van 25 op 26 september 1823 werd Odoorn door een grote brand getroffen. Onder andere de pastorie werd verwoest. Vermoedelijk zijn bij deze brand de doop- en trouwboeken verloren gegaan, want van Odoorn is geen register over. Toch is er in ieder geval een doopboek over de jaren 1734-1811 geweest. Dit blijkt uit het volgende. In 1811 werden de maires van de Drentse gemeenten verplicht de geboorte- of doopprotocollen van de verschillende godsdienstige gezindheden over te nemen. in de naar aanleiding daarvan opgemaakte lijst van 2 mei 1812, die een opgave van overgedragen registers bevatte, staat dat de maire van Odoorn een doopboek over de jaren 1734-1811 heeft overgenomen.
Uit de krant
Odoorn, den 26 September: Ook onze gemeente heeft, hoezeer in mindere mate als Zuidlaren, Dalen en Beilen, de ramp getroffen, welke in een kort bestek van jaren zoo vele Drentsche dorpen en gehuchten heeft geteisterd. In de afgeloopen nacht omstreeks half twaalf uren ontdekte men brand in een onzer boeren huizen, en in minder dan één uur tijds waren drie boeren woningen en de pastorij door de vlammen verteerd. De heer predikant en deszelfs dienstmeid zijn met levensgevaar het, bij hunne ontwaking reeds brandende, huis ontkomen. Uit de pastorij is bijna niets geborgen, terwijl acht runderen en één varken een prooi der vlammen zijn geworden. Het is niet bekend waardoor deze brand ontstaan is.

1825

1825: De Java oorlog. Nederland begint een offensief tegen de Javaanse Vorsten.

1826

1826: Malaria maakt onder de 193.333 tellende Friesche bevolking meer dan 4.000 dodelijke slachtoffers.

1827

1827: Veenhuizen wordt bevolkt door 1811 wezen en 680 bedelaars

1829

1829: Verboden in de kerken te begraven.

1830

1830: Onrust in België, gevoed door liberale en katholieke politici, leidt tot afscheiding van de Nederlanden.

1831

1831: De Europese staten erkennen een onafhankelijk Belgisch koninkrijk, met vorsten uit het Huis van Saksen-Coburg.

1835

1835: Eerste spoorlijn Haarlem - Amsterdam.

1838

1838: Glasfabriek gesticht te Nieuw-Buinen onder directie van J.C.A.Thane

1839

1839: Nederland erkent de onafhankelijkheid van België
1839: Fotografie wordt uitgevonden.
1839: Introductie stoomtreinen
De introductie van stoomtreinen in 1839 leidde tot grote veranderingen in de maatschappij. Reizen werd minder tijdrovend en veiliger, afgelegen gebieden werden gemakkelijker bereikbaar. Daardoor werd industrialisering, een proces dat in Nederland betrekkelijk laat op gang is gekomen, mogelijk.

1840

1840: Willem I doet afstand van de regering. Willem II wordt koning der Nederlanden.

1841

1841: Clemens en August Brenninkmeijer openen hun eerste winkel (C&A) op de Oosterdijk in Sneek.

1842

1842: Scholten richt een aardappelmeelfabriek op in Foxhol

1844

1844: Zeer strenge winter en de 2 jaren daarop mislukken de aardappeloogsten. De bevolking lijdt honger.

1845

1845: Tweede glasfabriek gesticht te Nieuw-Buinen, de latere N.V.Meursing.

1846

1846: Voedselschaarste in Drenthe

1847

1847: Een duur jaar, een 6 ponds roggebrood kost 67,5 cent.

1848

1848: Grondwetsherziening door Thorbecke.Aan de basis van een rechtsstaat ligt meestal een grondwet. Het is niet eenvoudig die te veranderen, wat wel mogelijk is met alle andere wetten. De eerste Nederlandse grondwet was nog verre van democratisch, maar in 1848, toen overal in Europa revolutionaire ontwikkelingen aan de gang waren, stemde Koning Willem II toe in ingrijpende hervormingen uit angst zijn troon te verliezen.

1849

1849: De Denen blokkeren de Pruisische havens. Op de rede van Delfzijl liggen in een maand 173 vreemde schepen.
1849: Koning Willem II overlijdt aan een hartinfarct. Op 12 mei wordt koning Willem III ingehuldigd.

1852

1852: De postzegels worden ingevoerd.

1853

1853—1890: Vincent van Gogh
Een van de bekendste Nederlandse kunstenaars is Vincent van Gogh, die een zeer groot aantal kunstwerken heeft nagelaten uit een creatieve periode van maar tien jaren. Hij werd krankzinnig en pleegde uiteindelijk zelfmoord.

1854

1854: Lijfstraffen geschrapt uit het strafrecht. De doodstraf wordt beperkt tot ophanging boven een luik.
1854: Het KNMI wordt bij koninklijk besluit van Koning Willem III opgericht.
1854—1929: Aletta Jacobs
Vrouwen werden tot laat in de 19de eeuw slechts gezien als toekomstige echtgenotes en moeders, of als arbeidskrachten die met een laag loon genoegen moesten nemen. Aletta Jacobs doorbrak dat patroon door als eerste vrouw medicijnen te gaan studeren, en later door samen met andere feministen actie te voeren voor vrouwenstemrecht.

1856

1856: De treinramp van 1856 was de eerste waarbij dodelijke slachtoffers vielen onder reizigers.

1858

1858: De aardappel wordt algemeen geaccepteerd als voedingsmiddel.

1860

1860: Hoogeveense Vaart verlengd: de eerste turf uit Bargerveen kan per schip worden afgevoerd
1860: Officiële afschaffing van de slavernij in Nederlandsch-Indië
1860: Max Havelaar
In de kolonie Nederlands-Indië werd doorgaans weinig rekening gehouden met de belangen van de inlandse bevolking. De eerste die daar werk van maakte was Eduard Douwes Dekker, die daardoor zijn baan verloor. Hij schreef een boek over zijn ervaringen, en dat was de aanleiding voor ingrijpende verbeteringen.

1863

1863: De slavernij wordt in Suriname afgeschaft.

1865

1865: Stoomvaartdienst Delfzijl-London.

1870

1870: De spoorlijn Meppel-Groningen wordt geopend.
1870: Pokken epidemie in Nederland. In 1871 steigt het aantal doden tot 15.787.
1870: In Nederland wordt de doodstraf afgeschaft.

1871

1871: Jan Fabricius geboren in Assen.

1873

1873: Atjeh oorlog. Op 8 april landt het Koninklijk Nederlands Indisch Leger op de kust van Sumatra.

1874

1874: Kinderwet van Samuel van Houten. Arbeid door kinderen onder de 12 jaar wordt verboden.

1876

1876: Mata Hari wordt op 7 augustus in Leeuwarden geboren als Margaretha Geertruida Zelle.

1879

1879: Oprichting van de 1e politieke partij: de Antirevolutionaire Partij onder leiding van Abraham Kuyper.

1880

1880: Geboorte van prinses Wilhelmina.

1881

1881: Assen wordt aangewezen als garnizoensstad.

1883

1883: Van Gogh schildert in Drenthe.
1883: Vissersramp op 6 maart in Paesens-Moddergat. 17 aken met 83 opvarenden vergaan.

1886

1886: Landbouwcrisis. Aardappelprijs op de markt in Meppel zakt tot een kwart van de normale prijs

1887

1887: In Oostzaan neemt Albert Heijn de winkel van zijn vader over.

1888

1888: Staking van 1200 veenarbeiders in Nieuw Amsterdam tegen gedwongen winkelnering

1890

1890: Koning Willem III overlijdt. Koningin Emma wordt regentes.

1891

1891: Gerard en Anton Philips richten in Eindhoven een gloeilampenfabriek op.

1892

1892: Verschijning van het eerste dagblad de Telegraaf.

1893

1893: Vissersramp op 1 december in Wierum. 22 vissers komen om.

1895

1895: Koningin Wilhelmina en Koningin-regentes Emma bezoeken Drenthe

1896

1896: Rond 1900 kwam de auto op het toneel. In 1896 was de Haagse fotograaf Adolphe Zimmermans de eerste die met een automobiel op de Nederlandse wegen reed.

1898

1898: De autoclub de France organiseerde een autorace tussen Parijs en Amsterdam. Tegen veler advies in had minister Lely hiervoor toestemming verleend. Later werd hij een belangrijke pleitbezorger van de auto.
1898: Inhuldiging van koningin Wilhelmina te Amsterdam.

1899

1899: De Transvaalse Oorlog breekt uit in Zuid-Afrika

1901

1901: Koningin Wilhelmina huwt Prins Hendrik, Hertog van Mecklenburg.

1905

1905: Bouw van de katholieke kerk Musselkanaal
1905: 19 Juli: In een salonrijtuig van den Koninklijken trein arriveerden aan het station te Apeldoorn de Japansche Prins Arisugawa, Zijne Gemalin en Hun Gevolg. Z.K.H. de Prins der Nederlanden had Zich naar het station begeven en werd met het Wilhelmus begroet. Toen de Koninklijke trein het station binnenstoomde, hief het militair orchest 't Japansche volkslied aan.
1905: In de venen bij Weerdinge worden enkele lijken gevonden die thans nog bewaard worden in het provinciaal museum in Assen.

1907

1907: Prins Hendrik bezoekt Drenthe.

1909

1909: Prinses Juliana geboren.

100

1910

1910: Glasfabrieken in Nieuw Buinen bieden werk aan 800 mensen.
1910: 29 April: Theodore Roosevelt bezoekt ons land voor een korte tijd en heeft lunch met Koningin Wilhelmina

101

1912

1912: De ondergang van de Titanic.
1912: De eerste officiële Elfstedentocht wordt gewonnen door Coen de Koning.

102

1913

1913: Gasselternijveen vierde havenstad van Nederland na Amsterdam,Rotterdam en Groningen.

103

1914

1914—1918: De eerste Wereldoorlog
Het was niet eenvoudig voor Nederland om tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal te blijven. En ook al is dat gelukt, die oorlog heeft toch veel schade toegebracht aan de economie van ons land omdat de noodzakelijk geachte algemene mobilisatie en de opvang van zeer veel vluchtelingen uit België veel kostten, juist terwijl de internationale handel vrijwel stil lag.

104

1917

1917: Invoering van het mannenkiesrecht.

105

1918

1918: De Spaanse griep veroorzaakt wereldwijd meer dan 20 miljoen doden.

106

1919

1919: Asser binnenstad krijgt riolering
1919: Avebe opgericht in Veendam.

107

1922

1922: Invoering van het vrouwenkiesrecht.

108

1923

1923: Koningin Wilhelmina viert haar 25-jarig regeringsjubileum.

109

1925

1925: Eerste TT op stratencircuit bij Assen.

110

1929

1929: Zeer strenge winter, in Februari vroor het enige nachten 18 en 20 graden.
1929: De beurskrach in New York. Begin Crisis
1929—1940: De crisisjaren
Als gevolg van verschillende economische factoren stortten in 1929 de beurzen in, wat leidde tot grote armoede en hoge aantallen werklozen. Daardoor radicaliseerden veel mensen in het buitenland en dat gaf aanleiding tot het succes van Adolf Hitler in Duitsland en het communisme in andere landen. In Nederland vond die radicalisering nauwelijks plaats.
1929—1945: Anne Frank
Anne Frank was een van de meer dan honderdduizend Nederlandse joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog in een vernietigingskamp van de nazi’s werden omgebracht. Zij schreef in de twee jaren die ze ondergedoken zat voordat ze werd verraden een dagboek dat het mogelijk maakt enigszins mee te leven met de omstandigheden van de joden in de oorlog.

111

1931

1931: De werkloosheidscijfers in Nederland stijgen tot ongekende hoogten.

112

1932

1932: De Zuiderzee wordt op 20 September officieel omgedoopt tot IJsselmeer.

113

1935

1935: Behalve het bekende Noorder Dierenpark dat op 1 mei wordt geopend, wordt tevens de oudheidskamer in gebruik genomen

114

1939

1939: Kamp Westerbork ingericht voor Duitse joden.

115

1940

1940—1945: De tweede Wereldoorlog
Voor Nederland begon de Tweede Wereldoorlog met de onaangekondigde aanval van een reusachtige overmacht vanuit Duitsland. In de volgende vijf jaren kwam ons land steeds meer onder een terreurregime te staan. Tijdens de hongerwinter werd Nederland door de bezetter stelselmatig leeggeroofd en stierven tienduizenden mensen van honger of ontbering.

116

1941

1941: Auke Adema wint de zevende Elfstedentocht.

117

1942

1942: Joden in Nederland gedurende de gehele maand augustus aan razzia's onderworpen. Gedurende het hele jaar worden er beetje bij beetje maatregelen afgekondigd die de joden isoleert en het leven onmogelijk maakt.

118

1943

1943: Arbeitsinzet voor mannen van 18 tot 35 jaar.
1943: Standrecht wordt ingesteld na stakingen en brandstichtingen in Drenthe.
1943: 16 januari, De eerste joden komen in Vught aan, 21 januari, Ontruiming van het joodse krankzinnigengesticht Het Apeldoornse Bos. 5 februari, Joden mogen geen brieven of verzoekschriften aan Duitse instanties zenden. Alle post moet via de Joodse Raad gaan. april, De joden uit de provincie Noord Brabant moeten zich naar het Kamp Vught begeven. 5 mei, Brief van dr. Harster, SS-Brigadef?hrer und Generalmajor der Polizei, betreffende de eindoplossing van het jodenvraagstuk. Algemene richtlijn: De Reichsf?hrer SS Heinrich Himmler wenst dat in de loop van dit jaar zoveel joden als menselijkerwijs mogelijk is, naar het Oosten op transport worden gesteld. Mei, juli en september: Razzia's op joden in Amsterdam. In december wordt er een begin gemaakt met het oproepen van gemengd gehuwde joden voor werkkampen en wordt het jodenvraagstuk in Nederland als "opgelost" beschouwd.

119

1945

1945: Hongerwinter en bevrijding.

120

1947

1947: Eerste politionele actie in Nederlands-Indië

121

1948

1948: Tweede politionele actie in Nederlands-Indië
1948: Koningin Wilhelmina treedt af. Zij wordt opgevolgd door haar dochter Juliana.

122

1951

okt 1951: De eerste officiële televisie-uitzending in Nederland.

123

1952

1952: De laatste executie in Nederland.

124

1953

1 feb 1953: Watersnood ramp
Als gevolg van een lange reeks fouten was Nederland er niet klaar voor toen tijdens een zware storm de zee door de dijken brak. Daardoor vielen veel meer slachtoffers dan nodig was geweest. Maar Nederland heeft wel geleerd van wat er toen gebeurde. 1835 mensen komen om. Duizenden koeien, varkens en paarden verdrinken.

125

1954

1954: Voor het eerst zijn filmbeelden van de Elfstedentocht op tv te zien.

126

1956

1956: Invoering betaald voetbal.

127

1957

1957: De introductie van de draagbare transistor radio.

128

1959

1959: Aardgasveld
De vondst van het grootste aardgasveld van de wereld onder de bodem van ons land bracht grote welvaart voor de bevolking. Ook de tuinbouwindustrie en andere economische activiteiten zijn er door gestimuleerd. Maar volgens recente verwachtingen van de nam is het aardgas rond 2050 op. Het is nog maar de vraag hoe onze economie het verlies van inkomsten dan moet opvangen.

129

1962

1962: Dood van Marilyn Monroe.
1962: Nederland draagt Nieuw-Guinea over aan de Verenigde Naties.

130

1966

1966: Prinses Beatrix en Claus von Amsberg treden in het huwelijk.

131

1967

1967: De regering besluit de Limburgse mijnen te sluiten.
1967: Nederlandse Aardolie Maatschappij komt naar Assen.

132

1968

1968: Moord op Martin Luther King.

133

1969

1969: De afsluiting van de Lauwerszee.

134

1972

1972: NAM haalt 775000 ton olie uit 235 boorputten in Schoonebeek

135

1974

1974: Tijdens het WK van 1974 weet het Nederlands Elftal met totaalvoetbal van coach Rinus Michels en sterspeler Johan Cruijff de finale te bereiken. Nederland verliest de finale van West-Duitsland met 2-1 ondanks een vroege voorsprong door een benutte penalty van Johan Neeskens in de eerste minuut. Hierna staat elke wedstrijd tegen Duitsland in het teken van de revanche De laatste kolenmijn van Nederland, de Oranje-Nassau 1 in Heerlen, wordt gesloten De gijzeling van de Franse ambassade is de eerste grote gijzeling in de Nederlandse geschiedenis. Vier gewapende leden van het Japanse Rode Leger, dat streeft naar het omgooien van de Japanse regering, eisen de vrijlating van Yutaka Furuya die in Frankrijk gevangen zit. Gezagvoerder Pim Sierks vliegt de gijzelnemers uiteindelijk naar Damascus

136

1975

1975: Suriname wordt een onafhankelijke republiek Een groep Zuid-Molukse jongeren kaapt een trein vlak bij het Drentse dorp Wijster. Een aantal leden van de jongere generatie wil inlossing van de beloften van de Nederlandse regering dat zij op de Molukken hun eigen staat zouden kunnen stichten. Tijdens de treinkaping wordt machinist J. Braam, die verzet pleegt, direct vermoord. De passagiers F. Bulter en E. Bierling worden geëxecuteerd om de eisen van de kapers kracht bij te zetten. Na bijna twee weken en bemiddeling door ingenieur Manusama en mevrouw Soumokil geven de Molukse gijzelnemers zich over

137

1976

1976: De Viking 1 landt op Mars. De Lockheed-affaire komt aan het licht. Prins Bernhard zou 1,1 miljoen dollar aan steekpenningen hebben ontvangen van de Amerikaanse vliegtuigbouwer Lockheed. Het kabinet besluit een commissie in te stellen van wijze mannen. De commissie vindt geen onomstotelijk bewijs dat de genoemde 1,1 miljoen dollar daadwerkelijk bij prins Bernhard terecht gekomen is, maar er zijn voldoende aanwijzingen om de commissie te laten oordelen "dat de prins zich aanvankelijk veel te lichtvaardig (had) begeven in transacties, die de indruk moesten wekken dat hij gevoelig was voor gunsten". Deze bevindingen leidden bijna tot een constitutionele crisis. Het staat haast wel vast dat koningin Juliana gedreigd heeft met aftreden indien de prins strafrechtelijk vervolgd zou zijn. Het Kabinet-Den Uyl besluit daarop Bernhard te vrijwaren van vervolging. Wel moet hij erkennen dat hij fouten had gemaakt, zijn functie van Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht neerleggen en wordt hem verboden ooit nog in het openbaar in uniform te verschijnen Er ontstaat deining in de Nederlandse politiek en de hele samenleving als oorlogsmisdadiger Menten verdwenen blijkt te zijn, juist ??n dag voordat de rijksrecherche hem wil arresteren. Dankzij vasthoudend speurwerk van Accent-redacteur Hans Knoop wordt Menten op 6 december alsnog gearresteerd in een hotel bij Z?rich. Minister van justitie Dries van Agt komt door de Zaak-Menten in ernstige problemen, maar de Tweede Kamer dwingt hem uiteindelijk niet tot aftreden. Menten wordt in 1980 veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf

138

1977

1977: Zuid-Molukkers gijzelen een basisschool in het Drentse Bovensmilde en een trein bij De Punt. Alle verkiezingsactiviteiten worden stilgelegd. De bevrijding van de gijzelaars bij De Punt door mariniers kost twee gegijzelden en zes kapers het leven Op het Canarische eiland Tenerife botsen twee vliegtuigen van het type Boeing 747 op elkaar. KLM-vlucht 4805 stijgt op terwijl Pan Am-vlucht 1736 nog aan het taxiën is op de startbaan. Bij de vliegramp komen 583 mensen om, waarmee het anno 2007 nog steeds de grootste ramp uit de luchtvaartgeschiedenis is, als de aanslagen op 11 september 2001 niet worden meegerekend

139

1978

1978: In de finale van het WK voetbal verliest het Nederlands elftal met 3-1 van gastland Argentini?. Bij een stand van 1-1 in de laatste minuut van de reguliere speeltijd treft Rob Rensenbrink de paal

140

1979

1979: Grote delen van West-Europa zijn in de ban van extreme kou en sneeuwval. Delen van Noordoost-Nederland en Noord-Duitsland zijn dagenlang ge?soleerd vanwege metershoge sneeuwduinen. Na de eerste januariweek neemt de ergste kou af, maar vanwege ijzel en sneeuw is er nog lang sprake zijn van maatschappij-ontwrichtende weersomstandigheden. In februari wordt vooral Noordoost-Nederland opnieuw getroffen door een extreem zware sneeuwstorm. Het leger wordt ingezet om woningen en boerderijen te helpen Het NAVO-dubbelbesluit voor de plaatsing van middellange-afstands-atoomwapens wordt genomen, waarvan 48 kruisvluchtwapens in Nederland. In 1981 en 1983 leidt dit met zo'n half miljoen mensen tot de grootste demonstraties die Nederland heeft gezien

141

1980

1980: In Lekkerkerk wordt officieel bekend gemaakt dat de nieuwbouwwijk Lekkerkerk-West op een stortplaats van chemisch afval is gebouwd. De 270 hier woonachtige gezinnen worden geëvacueerd en tijdelijk elders gehuisvest, waarna de grond onder de huizen wordt afgegraven en gesaneerd. Het is de eerste in een serie gifschandalen De abdicatie van koningin Juliana ten gunste van haar oudste dochter Beatrix vindt plaats. De inauguratie van Beatrix als koningin der Nederlanden gaat gepaard met grote krakersrellen Oprichting van de Nederlandse Taalunie

142

1982

1982: Overheid, werkgevers en werknemers sluiten het Akkoord van Wassenaar waarin matiging van de lonen in ruil voor arbeidstijdverkorting wordt afgesproken om de grote werkloosheid terug te dringen

143

1985

1985: Evert van Benthem wint de Elfstedentocht. Frankrijk, Duitsland en de Beneluxlanden sluiten het Verdrag van Schengen. Zij regelen vrij grensverkeer voor hun inwoners door afschaffing van de grenscontroles De in Zuid-Afrika gevangengenomen Nederlandse anti-apartheidsactivist Klaas de Jonge weet te ontsnappen naar de Nederlandse ambassade in Pretoria. Vrijwel meteen wordt hij daar weer door de Zuid-Afrikaanse politie weggesleept maar op 19 juli wordt hij weer teruggebracht naar die ambassade Het Nederlandse Greenpeaceschip Rainbow Warrior wordt door Frankrijk tot zinken gebracht, waarbij een opvarende wordt gedood Wubbo Ockels is de eerste Nederlander in de ruimte De regering besluit ondanks de protesten tot plaatsing van kruisvluchtwapens met atoomlading in Woensdrecht. De plaatsing gaat uiteindelijk niet door vanwege het INF-verdrag
1985: Frankrijk, Duitsland en de Beneluxlanden sluiten het Verdrag van Schengen. Zij regelen vrij grensverkeer voor hun inwoners door afschaffing van de grenscontroles
1985: Wubbo Ockels is de eerste Nederlander in de ruimte

144

1986

1986: Flevoland (170.000 inwoners) wordt Nederlands twaalfde provincie Aruba scheidt zich af van de overige Nederlandse Antillen en wordt een autonoom onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden
1986: De Oosterscheldekering wordt in gebruik genomen

145

1988

1988: De politie arresteert Ferdi Elsas, de moordenaar van Ahold-topman Gerrit-Jan Heijn en vindt op zijn aanwijzingen het stoffelijk overschot van Heijn in de bossen bij Renkum. Nederland wint in München het EK voetbal door in de finale de Sovjet-Unie met 2-0 te verslaan. Doelpuntenmakers zijn aanvoerder Ruud Gullit en topscorer Marco van Basten

146

1990

1990: De stier Herman wordt geboren in Lelystad bij het biotechnologische bedrijf Pharming. Het is de eerste transgene stier ter wereld. In het DNA van Herman is een stukje menselijk DNA ingebouwd, waardoor vrouwelijke nakomelingen melk met het ontstekingsremmende eiwit lactoferrine zouden produceren. Deze melk kan dan gebruikt worden voor babyvoeding. Na hevige discussies over de ethische kanten van genetische manipulatie wordt in 1992 besloten dat de stier zich mag voortplanten. In totaal krijgt hij 55 nakomelingen, waarvan wordt gehoopt dat die melk met de menselijke stof lactoferrine zouden gaan produceren. Hoewel er door zijn dochters wel iets lactoferrine wordt geproduceerd, zijn de hoeveelheden minimaal, waardoor Herman meer een theoretisch dan een praktisch succes is

147

1992

1992: Boek 3, 5, 6 en een deel van boek 7 van het Nieuw Burgerlijk Wetboek treden in werking. Er is 45 jaar aan gewerkt Een vliegtuig van de Israëlische maatschappij El-Al stort neer in de Amsterdamse wijk Bijlmermeer en boort zich in twee flats. De Bijlmerramp kost 43 mensen het leven. Onduidelijkheid over de lading en de gevolgen voor de gezondheid geven jarenlang veel onrust, wat uiteindelijk leidt tot de parlementaire enquëte naar de Bijlmerramp

148

1995

1995: Bij de val van Srebrenica worden naar schatting 8000 moslimjongens en -mannen vermoord, die formeel onder bescherming stonden van een Nederlands VN-bataljon, Dutchbat III. Het leidt uiteindelijk tot de parlementaire enquête naar de val van Srebrenica

149

1999

1999: De Nobelprijs voor de Natuurkunde wordt uitgereikt aan de Nederlanders Gerard 't Hooft en Martinus Veltman

150

2000

2000: Paul Scheffer schrijft in NRC Handelsblad het opzienbarend artikel Het multiculturele drama. Scheffer ziet het ontstaan van een etnische onderklasse die niet integreert en die op den duur zal radicaliseren Bij de vuurwerkramp Enschede wordt een complete woonwijk in de as gelegd waarbij 23 slachtoffers vallen Het bordeelverbod wordt opgeheven. Prostitutie was sinds de invoering van de Code Penal in 1811 al niet meer strafbaar

151

2001

2001: De Wet Openstelling huwelijk wordt van kracht. Hiermee is Nederland het eerste land waar het huwelijk tussen twee personen van gelijk geslacht mogelijk wordt. De Amsterdamse burgemeester Job Cohen verbindt als ambtenaar van de burgerlijke stand vier homoparen in de echt

152

2002

2002: De euro vervangt de gulden. Met de wet Toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding is Nederland het eerste land waarbij euthanasie onder strikte voorwaarden is toegestaan. Pim Fortuyn wordt op het Hilversumse Mediapark door Volkert van der Graaf vermoord. Negen dagen later wint de Lijst Pim Fortuyn in de Tweede Kamerverkiezingen. Huwelijk van Prins Alexander met Maxima Zorreguieta.

153

2004

2004: Theo van Gogh wordt in Amsterdam vermoord door de moslim-extremist Mohammed Bouyeri, die daarmee kamerlid Ayaan Hirsi Ali wilde treffen. Op het lichaam prikt hij een open brief van vijf kantjes aan Hirsi Ali. Naar aanleiding van de moord verhevigt het debat rondom de integratie van allochtonen, de veiligheid van politici en het bestaansrecht van de dubbele nationaliteit.

154

2005

2005: De Nederlandse kiezers wijzen in een referendum het Grondwettelijk verdrag voor Europa af. 27 oktober - Brand in cellencomplex, Schiphol, 11 doden. 25 november - Langdurige stroomstoring in Haaksbergen als gevolg van hevige sneeuwval. Circa 25.000 mensen zijn 1 tot 2 dagen verstoken van elektriciteit.

155

2006

mei 2006: Klimaatbewustzijn
An Inconvenient Truth en het bezoek van Al Gore (USA) in mei 2006 heeft veel invloed gehad op het klimaatbewustzijn in Nederland. De film brengt de opwarming van de aarde aan de orde met alle bijbehorende catastrofale gevolgen.

156

2007

2007: 12 december - Langdurige stroomstoring in de Bommelerwaard en Tielerwaard nadat een Apache helikopter tegen hoogspanningskabels gevlogen is. Circa 100.000 mensen zijn ruim 2 dagen verstoken van elektriciteit.
2007: Kreditcrisis
De economische crisis die Kredietcrisis genoemd wordt, ontstond in de Verenigde Staten in augustus 2007 uit een instorting van de huizenmarkt, waardoor veel huizenkopers hun hypotheek niet meer konden betalen. In Nederland en België werd Fortis door de crisis getroffen,( 28 september 2008). Ook de problemen met de IJslandse bank (Landsbanki /Icecave) 8 oktober 2008 werken door in Nederland. Door de kredietcrisis raakt Nederland langzaam in een recessie.

157

2009

2009: 25 februari - Vliegtuigcrash Schiphol, 9 doden en 86 gewonden. 30 april - Aanslag tijdens Koninginnedag 2009, 8 doden en 10 gewonden.
mrt 2009: Mexicaanse griep
Sinds maart 2009 is Nederland (en de westerse wereld) in de ban van de Mexicaanse griep. Allerlei scenario’s en vaccinatiecampagnes worden uitgewerkt.

158

2010

2010: De Nederlandse Antillen houden op te bestaan. Curaçao en Sint Maarten worden autonome landen binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Bonaire, Sint Eustatius en Saba gaan als openbaar lichaam deel uitmaken van het Nederlandse staatsbestel.

159

2011

9 apr 2011: Schietpartij Alphen aan den Rijn
In het winkelcentrum ‘De Ridderhof’ in Alphen aan de Rijn vond op 9 april een dramatische schietpartij plaats. In de middag, toen er veel winkelende mensen waren, liep er een gewapende man het winkelcentrum binnen en schoot om zich heen. Tijdens de schietpartij vermoordde hij zes mensen en pleegde uiteindelijk zelfmoord. De volgende dag was er een herdenking waar ongeveer 5000 mensen bij aanwezig waren.
21 dec 2011—jul 2012: André Kuipers de ruimte in
Na jarenlange voorbereiding is André Kuipers op 21 december voor de tweede keer de ruimte in geschoten. De 53-jarige astronaut verblijft samen met twee anderen maar liefst 193 dagen in het internationale ruimtestation ISS. Tijdens zijn reis zal hij verschillende biologische en technologische experimenten uitvoeren. André keert in juli 2012 terug op de aarde.

Petrus Constantinus van Camp

Snelle Links

Contact

Bericht Beheerder